29 tháng 10, 2013

NGỤ NGÔN GIỮA ĐỜI THƯỜNG: Ig Nobel kinh tế 2014

Chưa bao giờ đoán thấy mình gần với Nobel kinh tế đến thế. Chắc hẳn nhiều người nghĩ hắn chơi chứng khoán thua lỗ nhiều đâm lẩn thẩn, hoặc là tuổi già đang sầm sập đến nên không còn… thật tính?

 
    Ấy thế mà đúng. Hắn thấy gần gũi vì bộ tam giật giải nguyên Nobel kinh tế năm nay cứ như lấy hắn ra làm đối tượng nghiên cứu. Chưa kể 1 trong 3 ông còn từng chơi chứng khoán. Tuy không thấy tài liệu nào nói thắng hay thua, nhưng cứ trường hợp hắn mà suy thì các chuyên gia, thầy dạy chơi chứng… động vào thị trường là lỗ. Chính vì thế, hắn luôn thấy “Cả ba ông ở phố Uôn, mà sao rất thấu nỗi buồn chứng ung” của mình.
    À quên, cần phải giới thiệu chút về Đoán. Hắn tên là Võ Văn Đoán, còn ông Đoan cùng quê với mình. Vốn trước đây hắn chuyên đi bán hàng đa cấp, vòng đá, vòng ti tan chữa hắc lào, mỡ máu, men gan, gout và cả… ung thư.
    Chứng khoán thịnh hành, hắn bập vào rồi mất cả. Sau đó hắn nghĩ, dân đào vàng ngày trước chẳng mấy người giàu lên từ vàng. Có chăng chỉ vỗ béo mấy tay bán cuốc chim... Thế là Đoán xin vào làm nhân viên phòng tư vấn tại Công ty Chứng khoán XYZ… Thời gian thấm thoắt, lác đác báo đài đã đến phỏng vấn chuyên gia Võ Văn Đoán…  
    Tuy nhiên, cuốc chim cũng dần khó bán, mà lại vốn quen nghề chuyên gia nên chả thích làm việc gì khác. Rồi hắn đổ thừa cho báo chí. Rằng lần đầu nghe các ông gọi chuyên gia thấy ngài ngại. Dăm ba lần thấy thinh thích. Lâu dần thành quen, dần thấy gọi toen hoẻn mỗi cái tên lại có vẻ bứt rứt… Nên giờ mới khổ thế này!
    Nhưng thôi, bỏ qua nỗi khổ rất hàn lâm ấy, ta quay trở lại giải Nobel. Trong 3 vị khôi nguyên, Đoán quan tâm đến hai ông và rất phân vân, chưa biết tôn ông nào làm thầy?
    Ông Robert Shiller có có tài… đoán khi dự trúng phóc bong bóng dot.com năm 2000 với bong bóng nhà đất 2008. Nhưng quan trọng hơn là ông ấy bảo các quyết định đầu tư cá nhân đều là… “không duy lý”. Ví dụ, đa số dân đầu tư sốt ruột và muốn bán cổ phiếu khi nó đang lên; nhưng rất ít khi chịu cắt lỗ, thậm chí còn mua thêm để bình quân giá. Khi nghe Shiller nói đó chính là tâm lý “sợ rủi ro lúc thắng nhưng sẵn sàng đánh bạc lúc thua” đã có sẵn trong tiềm thức, thì Đoán thấy đúng là thánh thật. “Ngồi ở Đại học Yale mà cứ như bám sàn cùng với mình trên phố Trần Bình Trọng”, Đoán cảm thán.
    Thán phục bởi vì cũng như ông, hắn đã từng coi chứng khoán như trò tôm cua cá. Chỉ khác là ông đứng xem rồi rút ra kết luận, còn hắn thì lăn lê bò toài chọn cửa cá hay cua…
    Mà đã ngồi vào chiếu bạc, ai chả nghĩ mình sẽ thắng, hy vọng mình may mắn, có bài đẹp, biết có thể có nhiều người giỏi hơn mình, nhưng vẫn muốn chơi, vì... biết đâu đấy..., hôm nay đang đen tình cơ mà… Nếu thắng mà đứng dậy chả nhẽ ăn non, đàn em nó cười chết. Khi thua thì tất nhiên muốn gỡ, càng thua thì càng muốn gỡ.
    Nhưng Fama lại khiến Đoán tâm đắc với lý thuyết thị trường hiệu quả để chứng minh rằng, chả ai có thể chọn được một khoản đầu tư thông minh ngoại trừ gặp hên bất ngờ. Đoán cũng nghĩ thế, hắn nghĩ mình chỉ kém may chứ không dốt. Chưa kể, Fama giống hắn ở chỗ từng lao vào chứng khoán như thiêu thân.
    Vậy thì mình chọn ai là thầy đây nhỉ? Và có lẽ trước khi nghĩ đến Nobel, Đoán tính mình nên tham gia cái “phản” Nobel cho vừa tầm. Nhà vật lý gốc Nga, Andre Geim đã từng nhận Ig Nobel trước khi đăng quang Nobel xịn đấy thôi. Vả lại Đoán thấy rất hợp với Ig Nobel năm nay. Hắn thích các nghiên cứu “vì sao bọ hung có thể bay vòng tròn quanh... đống phân của chúng theo định hướng từ mặt trăng” đã giành Ig Nobel sinh vật học và thiên văn học; hoặc giải Ig Nobel tâm lý cho đề tài “Uống càng nhiều bia, người ta càng cảm thấy mình... đẹp hơn” hay Ig Nobel về xác suất với phát hiện “Khi một con bò càng nằm lâu, khả năng nó đứng dậy càng sớm hơn và khi con bò đứng, lúc nào nó nằm xuống là điều không dễ dự báo trước”!
    Nhưng tại sao năm nay không có Ig Nobel kinh tế, trong khi Đoán nghĩ rằng, ở TTCK Việt Nam có đầy đề tài để có thể đoạt giải?
    Đó có thể là Đề tài nghiên cứu “Tác động của giá chứng khoán Việt với cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Đề tài này ra đời từ kinh nghiệm của hắn khi dính vào cổ phiếu, “từ ngày có em về, nhà mình toàn tiếng chửi thề”. Tuy nhiên, theo Đoán, không chỉ có Ig Nobel kinh tế, còn nhiều giải khác cũng đang chờ đợi ngành chứng khoán. Ig Nobel sinh học với phát hiện “chuột quanh sàn chứng khoán thường có tai to đột biến và răng nhỏ hơn trung bình loài”. Đó có thể là Ig Nobel vật lý học với Đề tài “Sự khúc xạ của màu sắc bên ngoài với diễn biến bảng điện tử”. Thực nghiệm mới nhất cho thấy, các broker mặc áo đỏ có thể gây ức chế cho đà tăng của… các cổ phiếu.
    Tuy nhiên, là một chuyên gia, Đoán có thể bao quát nhiều ngành khác, chứ không riêng gì ngành chứng khoán.
    Đó là ngành đất đai với phát hiện về “quy luật phổ biến trong đền bù giải tỏa đất đai”. Theo đó, tiền đền bù cho 4 miếng đất (bị thu hồi giải tỏa) sẽ mua được 1 miếng đất với diện tích giống hệt, ngay trên nền đất cũ ở nơi bị giải tỏa, với thời gian sau đó khoảng 1 năm. Đặc biệt là ngành y tế với Đề tài “Lật lại nghi án trái táo độc của mẹ ghẻ Bạch Tuyết hay biểu hiện lâm sàng của triệu chứng nhiễm độc cấp thuốc bảo vệ thực vật”, thậm chí có thể giành cả Ig Nobel văn chương.
    “Một trái táo bình thường trong vườn của Newton còn có thể tạo ra một thiên tài thì trái táo tẩm thuốc Tàu ít nhất cũng phải tạo ra được một… quan tài”, Đoán nghĩ và từ đó không thôi hy vọng về năm 2014.
    (ĐTCK)

0 comments: